Asset Publisher
Lasy regionu
Lasy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu zajmują 324,5 tys. ha i są bardzo zróżnicowane, podobnie jak lesistość tego terenu. Wiele z nich przetrwało dawne osadnictwo i nadal tworzy zwarte leśne obszary. Puszcza Świętokrzyska i Kozienicka należą do najcenniejszych obszarów przyrodniczych w kraju. Inne wyróżniające się kompleksy leśne to Puszcza Stromiecka, Lasy Iłżeckie oraz lasy Niecki Włoszczowskiej. Pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca są bardziej rozdrobnione, ale także cenne i mające swoją specyfikę.
Średnia lesistość Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu przekracza 26%. Jest bardzo zróżnicowana i waha się od 60% (Puszcza Świętokrzyska) do mniejszej niż 5% (teren Opatowa, Doliny Nidy).
Lasy rosną tu na obszarze ok. 470 tys. ha (powierzchnia leśna stanowiąca lasy państwowe wynosi 324,5 tys. ha). Puszcza Kozienicka i Świętokrzyska należą do niezwykle cennych obszarów przyrodniczych w kraju.
Na północnym-wschodzie na lewo do Wisły rozciąga się Puszcza Kozienicka, będąca niegdyś częścią Puszczy Radomskiej. W centralnej części położona jest Puszcza Świętokrzyska – największy na tym obszarze kompleks lasów sąsiadujący ze Świętokrzyskim Parkiem Narodowym.
Pozostałe lasy – zróżnicowane i także cenne przyrodniczo grupują się w kompleksach leśnych będących częścią Puszczy Stromieckiej, Lasów Iłżeckich oraz położonych na terenie Niecki Włoszczowskiej. Bardziej rozdrobnione są pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca. Są to tereny o silnie rozwiniętym rolnictwie i żyznych glebach, stąd lasy przetrwały w mniejszych kompleksach. Są także cenne: spotkamy tu roślinność kserotermiczną, żyzne lasy bukowe, wąwozy lessowe. Szczególnie cenne w regionie są lasy położone w dolinach rzek Wisły, Pilicy, Czarnej, Krasnej, Nidy, Białej Nidy i ich dopływów.
Wg regionalizacji przyrodniczo-leśnej Polski tereny RDLP w Radomiu leżą w VI Krainie Małopolskiej (94%) oraz IV Krainie Mazowiecko-Podlaskiej (6%).
Kraina Małopolska zajmuje obejmuje swym zasięgiem rozległy i zróżnicowany teren – od Gór Świętokrzyskich poprzez wyżyny, równiny aż do dolin rzek i innych zagłębień terenu, w których utworzyły się torfowiska. Lasy RDLP w Radomiu położone są w czternastu mezoregionach tej krainy: Puszczy Świętokrzyskiej (23% lasów regionu), Równiny Radomsko-Kozienickiej (18%), Gór Świętokrzyskich (15%), Przedgórza Iłżeckiego (11%), Chmielnicko-Staszowskim (10%), Niecki Włoszczowskiej (5%), Piotrkowsko-Opoczyńskiego (4%), Płaskowyżu Jędrzejowskiego (3%), Wyżyny Miechowskiej (2%), Ponidzia (1%), Opatowskim (1%), Wyżyny Zachodniolubelskiej (0,5%), Doliny Nidy, Niziny Nadwiślańskiej (po 0,1%). Można tu spotkać główne gatunki lasotwórcze: sosnę, jodłę, świerk, buk i dąb. W wielu miejscach, szczególnie w borach występujących na siedliskach uboższych dominuje sosna. Tam, gdzie puszcze przetrwały okres dawnego osadnictwa lub gdzie nie uprawiano roli ze względu na górzysty lub bagienny teren mamy do czynienia z naturalnymi drzewostanami o dużym zróżnicowaniu gatunkowym bogatymi w jodłę, buki, klony, wiązy, jesiony i modrzewie. W rejonach wyżyn i gór wraz ze wzrostem wysokości klimat jest chłodniejszy i bardziej wilgotny. Ze względu na wielkość lasów na szczególną uwagę zasługuje Puszcza Świętokrzyska – drugi obszar pod względem największej lesistości w krainie. Warto zaznaczyć, że w mezoregionach Puszczy Świętokrzyskiej oraz Łysogórskim udział jodły przekracza 20%.
Z kolei krajobraz śródleśnych wydm porośniętych sosnowym lasem oraz torfowisk w zagłębieniach terenu pomiędzy nimi (ługów) typowy jest dla Puszczy Kozienickiej. Także w wielu innych miejscach znajdziemy wspaniałe i zróżnicowane lasy.
Kraina Mazowiecko-Podlaska jest najmniej lesistą krainą, co miało przyczyny we wczesnym osadnictwie na tych ziemiach oraz intensywnego wylesiania w dawnych czasach pod uprawy rolne. Kraina zdominowana jest przez równinny krajobraz staroglacjalny: gliny i piaski zwałowe urozmaicone wydmami, torfowiskami i dolinami rzek. Lesistość krainy jest mała i wynosi 22%. Lasy rozmieszczone są nierównomiernie; większe powierzchnie zajmują w środkowej części krainy – w dolinach rzecznych i ich sąsiedztwie. Ważniejszymi rzekami są Wisła i Pilica oraz ich dopływy. Lasy RDLP w Radomiu położone są w trzech mezoregionach tej krainy położonych w jej południowo-wschodniej części: Równiny Kutnowsko-Błońskiej (4% lasów regionu), Doliny Dolnej Pilicy (1%) oraz Doliny Środkowej Wisły (1% lasów regionu). Mazowsze znajduje się poza zwartym występowaniem świerka, buka i jodły, jednak można te gatunki spotkać w miejscach gdzie sprzyjają temu warunki klimatyczno-siedliskowe. Obecnie stale rośnie udział gatunków liściastych, szczególnie na żyźniejszych siedliskach.
Fauna regionu jest bogata. W Puszczy Świętokrzyskiej i Kozienickiej spotkamy szereg rzadkich owadów, w tym związanych ze starymi, wiekowymi drzewostanami oraz martwym drewnem: zgniotek cynobrowy, pachnica dębowa, jelonek rogacz, a nawet nadobnicę alpejską (Góry Świętokrzyskie). Na śródleśnych łąkach występują m.in. przeplatka aurinia, modraszek telejus czy czerwończyk nieparek. Spotkamy tu też wiele gatunków z rodziny biegaczowatych.
Z płazów i gadów spotkamy niemal wszystkie gatunki. Na uwagę zasługuje występowanie żółwia błotnego w rezerwacie przyrody „Okólny Ług" w Puszczy Kozienickiej oraz „Borowiec" w pobliżu ujścia rzeki Zwoleńki do Wisły.
Wśród ptaków szczególne bogactwo gatunków znajdziemy w lasach położonych w dolinach rzek: szczególnie Wisły, Pilicy i Nidy, Białej Nidy, Czarnej, Krasnej oraz na rozległych bagnach i mokradłach takich jak Krasna, Białe Ługi (Puszcza Świętokrzyska), czy torfowiska Puszczy Kozienickiej. Dużą grupę stanowią wśród nich ptaki środowisk leśnych oraz ekotonowych występujących na skraju lasu i innych ekosystemów. Najcenniejszymi z występujących gatunków ptaków są bocian czarny, bielik, kraska, których stanowiska lęgowe podlegają ochronie strefowej. Na rozległych torfowiskach, łąkach, skrajach lasów świętokrzyskich bytują cietrzewie. W rozległych olsach możliwe jest spotkanie puchacza, a na obszarach sąsiadujących z otwartymi łąkami orlika krzykliwego, puszczyka uralskiego (Góry Świętokrzyskie).
W lasach RDLP w Radomiu stwierdzono wiele gatunków nietoperzy, szczególnie w jaskiniach występujących licznie na terenie świętokrzyskim, ale też gatunków typowo leśnych. Stwierdzono gatunki: borowiec wielki, mroczek posrebrzany, mroczek późny, kilka gatunków nocków.
Z najnowszych badań wynika, że tereny RDLP w Radomiu są jednym z najważniejszych miejsc występowania popielicy w Polsce. Wszystkie rzeki regionu zasiedlone są przez bobry, których liczba stale rośnie.
W rozległych i zwartych lasach Puszczy Świętokrzyskiej i Lasów Iłżeckich bytują wilki - cenny element środowiska naturalnego wymagający szczególnej uwagi i ochrony.
Asset Publisher
Powierzchnie referencyjne i HCV - konsultacje społeczne
Powierzchnie referencyjne i HCV - konsultacje społeczne
W związku z procesem wznowienia certyfikatu FSC zapraszamy do konsultacji społecznych dotyczących obszarów HCV oraz powierzchni referencyjnych na terenie Nadleśnictwa Ostrowiec Świętokrzyski
Realizując zapisy Przejściowego Standardu Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej FSC dla Polski Nadleśnictwo Ostrowiec Świętokrzyski podlegające RDLP w Radomiu identyfikuje i oznaczaje na mapach powierzchnie referencyjne oraz powierzchnie o szczególnych wartościach ochronnych - HCV (ang. High Conservation Value).
Konsultacje potrwają 14 dni w okresie od 25.03.2025 do 08.04.2025.
Opinie, uwagi i własne propozycje prosimy przesyłać na adres siedziby nadleśnictwa lub drogą elektroniczną, na adres e-mail: ostrowiec@radom.lasy.gov.pl, w formularzu stanowiącym załącznik do niniejszego ogłoszenia w terminie do dnia: 08.04.2025 roku.
Osobą do kontaktu z ramienia Nadleśnictwa Ostrowiec Świętokrzyski w sprawie wyznaczania powierzchni referencyjnych jest Pan Marcin Bugajski, 660-456-073, marcin.bugajski@radom.lasy.gov.pl. Osobą do kontaktu z ramienia Nadleśnictwa Ostrowiec Świętokrzyski w sprawie wyznaczania obszarów HCVF jest Pan Paweł Kosiarz, 505-137-932, pawel.kosiarz@radom.lasy.gov.
Opis przedmiotu konsultacji:
Powierzchnie referencyjne (stosownie do ich planów ochrony o ile istnieją) są trwale pozostawione bez ingerencji w stanie naturalnym, z wyjątkiem działań podyktowanych nadrzędnymi wymogami bezpieczeństwa publicznego (z pozostawieniem drewna na gruncie). W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się działania mające na celu przywrócenie powierzchni do bardziej naturalnych warunków.
W przypadku wystąpienia katastrofy naturalnej reżim ochronny w wyznaczonych powierzchniach referencyjnych może ulec złagodzeniu w celu niwelacji jej skutków lub przywrócenia funkcji powierzchni referencyjnej. Decyzja o złagodzeniu reżimu ochronnego jest udokumentowana.
Obszary o szczególnych wartościach ochronnych (HCV) - strefy i przestrzenie fizyczne posiadające Szczególne Wartości Ochronne* lub niezbędne do istnienia i utrzymania Szczególnych Wartości Ochronnych.
HCV 1 – Różnorodność gatunkowa. Koncentracja różnorodności biologicznej z uwzględnieniem gatunków endemicznych oraz gatunków rzadkich i zagrożonych, która jest znacząca na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym.
- HCV 1.1. Koncentracje różnorodności biologicznej, która jest znacząca na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym;
- HCV 1.2. Koncentracja gatunków rzadkich i zagrożonych, która jest znacząca na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym.
HCV 2.1 Duże ekosystemy i mozaiki ekosystemów na poziomie krajobrazu, które są znaczące na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym, i które dodatkowo zawierają zdolne do przeżycia populacje większości naturalnie występujących gatunków, z ich naturalnym wzorem rozmieszczenia i zagęszczenia.
HCV 3 – Ekosystemy i siedliska. Rzadkie lub zagrożone ekosystemy, siedliska lub ostoje.
- HCV 3.1. definiowane jako ekosystemy i siedliska skrajnie rzadkie i ginące (Nadleśnictwo nie udostępnia współrzędnych geograficznych znanych miejsc rozrodu zwierząt rzadkich i zagrożonych).
- HCV 3.2. Ekosystemy rzadkie i zagrożone w skali Europy (ujęte w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej), lecz w Polsce występujące powszechnie i wielkoobszarowo, stanowiące ważne obszary dla gospodarki leśnej.
HCV 4 – Kluczowe usługi ekosystemów. Podstawowe usługi ekosystemów w sytuacjach kluczowych, włączając w to ochronę zlewni wodnych i kontrolę erozji wrażliwych gleb i zboczy.
- HCV 4.1. Kluczowe zlewnie wodne - obszary spełniające kryteria uznania za wodochronne wg zasad z Rozporządzenia Ministra Ochrony środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 sierpnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej oraz inne obszary pełniące funkcje wodochronne.
- HCV 4.2. Kontrola erozji wrażliwych gleb i zboczy oraz ochrona zasobów węgla w glebach organicznych - obszary spełniające kryteria uznania za glebochronne wg zasad z Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 sierpnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej oraz inne obszary pełniące funkcje glebochronne w szczególności chroniące zasoby węgla w glebach organicznych.
- HCV 4.3. Ochrona innych lokalnie istotnych usług ekosystemowych zidentyfikowanych przez zarządcę, które występują w jednostce gospodarowania. Usługi ekosystemowe to korzyści, jakie ludzie czerpią z natury. Lasy zapewniają społeczeństwu szeroki zakres korzyści, od obiegu czystej wody, po żyzną glebę i sekwestrację dwutlenku węgla.
HCV 5.1. Potrzeby społeczności lokalnych. Miejsca i zasoby o fundamentalnym znaczeniu dla zaspokajania podstawowych potrzeb społeczności lokalnych lub ludności rdzennej (w zakresie środków do życia, zdrowia, odżywiania, wody itp.) zidentyfikowane poprzez zaangażowanie tych społeczności lub ludności rdzennej.
HCV 6 – Wartości kulturowe. Miejsca, zasoby, siedliska i krajobrazy o globalnym lub krajowym znaczeniu kulturowym, archeologicznym lub historycznym i/lub kluczowym znaczeniu kulturowym, ekologicznym, ekonomicznym lub religijnym/uświęconym dla tradycyjnej kultury lokalnych społeczności lub ludności rdzennej, zidentyfikowane poprzez zaangażowanie tych społeczności lub ludności rdzennej.
- HCV 6.1 Wartości kulturowe. Miejsca, zasoby, siedliska i krajobrazy o kluczowym globalnym, krajowym lub lokalnym znaczeniu kulturowym, archeologicznym lub historycznym.
- HCV 6.2 Wartości kulturowe. Miejsca, zasoby, siedliska i krajobrazy o kluczowym znaczeniu kulturowym, ekologicznym, gospodarczym lub religijnym dla tradycyjnej kultury społeczności lokalnych, zidentyfikowane poprzez zaangażowanie z tymi społecznościami.
Uwagi, opinie oraz własne propozycje mogą Państwo składać poprzez uzupełnienie załącznika pn. "Formularz zgłaszania uwag i wniosków - obsz. HCV, pow. referencyjne" oraz wysłanie go na adres ostrowiec@radom.lasy.gov.pl lub osobiste dostarczenie do biura Nadleśnictwa Ostrowiec Świętokrzyski.