Web Content Display
REZERWAT KRZEMIONKI OPATOWSKIE
Rezerwat KRZEMIONKI OPATOWSKIE został utworzony na mocy Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 27 czerwca 1995r., w celu ochrony pradziejowych pól górniczych, kopalń krzemienia pasiastego z okresu neolitu, epoki kamienia oraz porastającej ją roślinności. Łączna powierzchnia rezerwatu wynosi 378,79 ha, w tym w zarządzie Lasów Państwowych znajduje się 150,70 ha. Prehistoryczne kopalnie krzemienia pasiastego znajdujące się na terenie pola górniczego rezerwatu „Krzemionki Opatowskie" są największym i najlepiej zachowanym obiektem tego typu na świecie. Występujące na obszarze rezerwatu stanowiska archeologiczne są, więc jego najcenniejszym walorem, zarówno pod względem poznawczym jak też dydaktycznym. Kompleks neolitycznych kopalni w Krzemionkach Opatowskich, w których wydobywano krzemień pasiasty, był eksploatowany w okresie od I połowy III tysiąclecia p.n.e. do ok. 1200 roku p.n.e. Działalność górnicza spowodowała, że teren ten stał się nieużytkiem, na powierzchni którego zachował się unikalny, mało zmieniony krajobraz wyrobisk górniczych. Wykształcone tu gleby antropogeniczne stanowią doskonały model do badań nad rozwojem szaty glebowej poddanej silnej antropopresji oraz wtórnej sukcesji roślinności. Walory przyrodnicze pola górniczego, w zakresie przyrody ożywionej, przejawiają się w występowaniu na jego terenie wielu gatunków roślin chronionych oraz rzadkich. Są to główne elementy florystyczne związane z siedliskami zasobnymi w węglan wapnia oraz zbiorowiskami roślinności ciepłolubnej. Jednocześnie na obszarze całego pola górniczego oraz w jego otoczeniu, obserwuje się intensywne procesy sukcesji zbiorowiska leśnego na tereny będące niegdyś polami, zabudowaniami oraz nieużytkami. Na szczególną uwagę zasługuje relikt trzeciorzędowy: wawrzynek główkowaty (Daphne eneorum). Na obszarze rezerwatu wyodrębniono również Zachowawczy Drzewostan Nasienny (in situ) dęba bezszypułkowego. Wykształciły się tu dwa zasadnicze zbiorowiska roślinne: pierwszy reprezentowany jest przez zespół Pino-Quercetum, natomiast dominującym zbiorowiskiem na terenie pola górniczego jest zbiorowisko leśne Pinus sylvestris-Corylus avellana z klasy Querco-Fagetea. Na terenie rezerwatu zanotowano występowanie, oprócz wymienionego wyżej wawrzynka główkowatego, szereg innych rzadkich i chronionych gatunków roślin takich jak: wiśnia karłowata, (Prunus fruticosa), zawilec wielkokwiatowy (Anemone sylvestris), goryczka krzyżowa (Gentiana cruciata) , lilia złotogłów (Lilium martagon), pierwiosnek lekarski (Primula veris), dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis), orlik pospolity (Aquilegia vulgaris), obuwik pospolity (Cypripedium calceolus), ostrożeń pannoński (Cirsium pannonicum), buławnik czerwony (Cephalanthera rubra), konwalia majowa (Convallaria majalis) , oman wąskolistny (Inula ensifolia), pępawa różyczkolistna (Crepis praemorsa) , żebrzyca roczna (Seseli annuum), okrzyn szerokolistny (Laserpitium latifolium), powojnik prosty (Clematis recta), nawrot lekarski (Lithospermum officinale), ożanka właściwa (Teucrium chamaedrys), marzanka barwierska (Asperula tinctoria) i inne.
Asset Publisher
Asset Publisher
Lasy Nadleśnictwa
Lasy Nadleśnictwa
Nadleśnictwo Ostrowiec Św. jest jedną z 23 jednostek organizacyjnych Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu.
● Położenie
Powierzchnia gruntów zarządzanych przez Nadleśnictwo Ostrowiec Św. wynosi 17408 ha (dwa obręby leśne – Ćmielów i Ostrowiec, 746 kompleksów).
Położone jest na terenie województwa świętokrzyskiego w zasięgu terytorialnym 13 gmin, w tym z powiatu: opatowskiego (gminy: Ożarów, Tarłów, Sadowie, Wojciechowice)
ostrowieckiego (gminy: Ostrowiec Św., Kunów, Bałtów, Ćmielów, Bodzechów, Waśniów)
sandomierskiego (gminy: Dwikozy, Zawichost)
starachowickiego (gmina Brody)
W skład Nadleśnictwa wchodzi 16 leśnictw terenowych oraz leśnictwo ds. szkółkarstwa, nasiennictwa i selekcji.
Powierzchnia terytorialnego zasięgu działania Nadleśnictwa Ostrowiec Św. wynosi 1230,5 km2.
● Rys historyczny Nadleśnictwa Ostrowiec Św.
Grunty zarządzane obecnie przez Nadleśnictwo Ostrowiec Świętokrzyski, na przestrzeni lat, wchodziły w skład kilku małych nadleśnictw: Ostrowiec, Bałtów, Ożarów, Ćmielów. Nadleśnictwo Ostrowiec zostało utworzone w 1945 roku z lasów należących do lasów byłego Towarzystwa Akcyjnego „Starachowice", lasów państwowych i lasów prywatnej własności przejętych na rzecz Skarbu Państwa na mocy dekretu PKWN z dnia 12.12.1944 r.
Obecne granice Nadleśnictwa istnieją od 1973 roku.
W roku 2008, po niespełna rocznych pracach, zakończyła się budowa nowej siedziby Nadleśnictwa Ostrowiec Świętokrzyski. Po uroczystym otwarciu, pracownicy rozpoczęli w nim pracę od 01.01.2009 r.
● Charakterystyka przyrodniczych warunków gospodarki leśnej
Według regionalizacji przyrodniczo-leśnej, opracowanej przez SGGW w 2011 roku, lasy Nadleśnictwa Ostrowiec Świętokrzyskipołożone są na terenie Krainy Małopolskiej (VI)oraz następujących mezoregionów:
v Kraina Małopolska (VI)
§ mezoregion– Równiny Radomsko-Kozienickiej (VI-3)
Obręb Ostrowiec – całe leśnictwo Narożniki (07)
§ mezoregion– Wyżyny Zachodniolubelskiej (VI-4)
Obręb Ćmielów – leśnictwo Czyżów (01) – oddziały: 1; 19-22; 22A; 23-26; 26A;
27-29; 60Ahx-lx; 231-239;
– leśnictwo Stróża (02) – oddziały : 31; 31A; 32; 32A,B,C; 33-42;
43a-c,h,~a; 45; 46a,b,~b,~c; 168; 168A; 169; 230; 230A,B;
– leśnictwo Skałecznica (03) – oddziały: 60Ahx-lx;
Obręb Ostrowiec – leśnictwo Potoczek (06) – oddziały: 350-375; 376a-i,~a,~b;
377-381; 440-442;
§ mezoregion– Przedgórza Iłżeckiego (VI-22)
Obręb Ćmielów – leśnictwo Stróża (02) – oddziały: 43d-g; 44; 46c-g,~a,~d; 47-58;
108-113; 170;
– leśnictwo Skałecznica (03) – oddziały: 59; 60; 60Aa-gx; 61-99; 99A;
– całe leśnictwo Piaski (04);
– leśnictwo Przyborów (05) – oddziały: 156-163; 183-189; 195-201;
208-213; 219-222; 228f;
– całe leśnictwo Jeziórko (15);
Obręb Ostrowiec – leśnictwo Potoczek (06) - oddziały: 376j-l; 382-393;
całe leśnictwa: Bałtów (08); Sudół (09); Jeleniec (10); Janik (11);
Sadłowizna (12); Połągiew (13); Zwierzyniec (16);
§ mezoregion– Puszczy Świętokrzyskiej (VI-23)
Obręb Ostrowiec – leśnictwo Krynki (14) – oddziały: 264-273; 273A; 274-305;
§ mezoregion– Opatowski (VI-28)
Obręb Ćmielów – leśnictwo Czyżów (01) – oddziały: 2-17; 17A; 18; 30; 171-174;
– leśnictwo Przyborów (05) – oddziały: 227; 228a-d,g,h,~a,~b,~c; 229;
Obręb Ostrowiec – leśnictwo Krynki (14) – oddziały: 306-314.
Decydujący wpływ na wiele aspektów gospodarki leśnej w Nadleśnictwie Ostrowiec Św. mają warunki klimatyczne. Obszar na którym znajdują się grunty zarządzane przez Nadleśnictwo należy zaliczyć do regionu klimatu środkowopolskiej strefy ekoklimatycznej, do makroregionu Wyżyny Małopolskiej.
Klimat tego regionu jest umiarkowany i charakteryzuje się stosunkowo dużą zmiennością stanów pogody, która wynika z przemiennych oddziaływań wilgotnych mas powietrza z nad Oceanu Atlantyckiego oraz kontynentalnych suchych mas powietrza ze wschodu.
Najcieplejszym miesiącem jest sierpień z temperaturą powyżej 20 °C, a najzimniejszym styczeń o temperaturze około – 2 °C.
Najwięcej opadów atmosferycznych przypada na miesiąc lipiec około - 230 mm, a najmniej na grudzień około - 40 mm. Długość okresu wegetacyjnego waha się w granicach od 200 do 210 dni.
● Podział lasów według grup funkcji
● Podział na gospodarstwa
W Nadleśnictwie Ostrowiec Św. wyodrębniono następujące gospodarstwa :
● Podział na siedliska.
● Udział powierzchniowy gatunków panujących
● Inne istotne dane charakteryzujące Nadleśnictwo Ostrowiec Św.
|
Lp |
Rodzaj danych |
Obr. Ćmielów |
Obr. Ostrowiec |
N-ctwo |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
6 |
|
1. 2.
3. 4. 5.
6. |
Przeciętna zasobność [m3/ha] Przeciętna zasobność d-stanów rębnych [m3/ha] na rok Przeciętny wiek [lata] Przeciętny przyrost [m3/ha] Przyrost bieżący roczny tablicowy [m3/ha] Przyrost bieżący roczny zredukowany [m3/ha] |
289 3,35
77 3,75
5,80
5,80
|
268 3,93
69 3,88
6,33
6,33 |
276 3,72
72 3,83
6,14
6,14 |
Plantacja nasienna modrzewia
● Problemy gospodarcze
Na terenie Nadleśnictwa od wielu lat występują masowo szkodniki żerujące w glebie. Powoduje to duże utrudnienia lub uniemożliwia właściwe odnowienie powierzchni przeznaczonych pod uprawy leśne.
Z uwagi na to, że na znacznej powierzchni występują bloki jednowiekowych rębnych i przeszłorębnych drzewostanów sosnowych konieczne jest użytkowanie tych powierzchni mimo zagrożenia ze strony chrabąszczy.
Duży wzrost zagrożenia, datujący się od początku lat 90-tych ubiegłego stulecia, spowodowany jest w dużej mierze dogodnymi warunkami do rozwoju na nieużytkach porolnych powstałych po upadku państwowych gospodarstw rolnych oraz odłogowania ziemi przez rolników.
Z uwagi na występowanie pędraków zarówno na terenach upraw, młodników, a także drzewostanów o prawidłowym zwarciu praktycznie wszystkie powierzchnie do odnowienia są zagrożone.